نعمت الله خلیلی با اشاره به زلزله پنجم دی ماه سال 1382 بم  تصریح کرد: زلزله 6.6ریشتری در بم 35 هزار شهروند ایرانی را به کام مرگ کشاند و میلیاردها دلار نیز به اقتصاد ملی ایران آسیب زد.

وی ادامه داد: در این زلزله حتی ساختمان نهادهای دولتی، بانکها، مراکز درمانی و... نیز از گزند زلزله در امان نبود و در مجموع "غفلت عمومی در زمینه توجه به استحکام بناها در برابر زلزله" را به تصویر می کشید.

خلیلی به مقاومت بناها در ژاپن اشاره ای داشت و گفت: فرودگاه کانسای ژاپن در برابر زلزله ای با وسعت 9 ریشتر مقاوم است و مروری بر وقوع زلزله های 7.4ریشتری در این کشور نیز تصویری از تلفات گسترده مالی و جانی را در برابر چشم تداعی نمی کند.

این مسئول با ارائه پیش فرض وقوع زلزله بم در شهر کرج بیان داشت: بالغ بر 700 هکتار از وسعت شهر کرج به روایت آمار رسمی و نیز بالغ بر یک هزار و صد هکتار از وسعت شهر کرج به روایت آمار غیر رسمی در اشغال بافت های فرسوده هستند که در مناطقی چون اسلام آباد، اخترآباد، سهرابیه، خط چهار حصار، قلمستان، مصباح، اهری، حصارک، کلاک و... نمود بیشتری دارد و باید گفت، چنانچه اقدامات عملی برای نوسازی بافت های فرسوده برداشته نشود و استحکام بناها در برابر زلزله تقویت نگردد، تصور وقوع زلزله در کرج با ابعادی به مراتب گسترده تر از بم همراه خواهد بود.

خلیلی تحرک فراگیر سطح زمین  را عامل اصلی وقوع زلزله دانست و با اشاره به وجود چندین گسل لرزه خیز در کرج اظهار داشت: در برخی نقاط شمالی کرج که بر روی کمربند لرزه خیز قرار دارد، شاهد بلند مرتبه سازی هستیم و اینکه آیا ساخت برج بر روی چنین نقاطی توجیه معماری – شهرسازی دارد یا نه؟ باید به دقت بررسی شود.

این مسئول، تراکم جمعیتی در بافت های فرسوده را یک تهدید دانست و خاطر نشان کرد: علاوه بر اینکه در محلاتی چون اسلام آباد و خط چهار حصار معماری پلکانی به چشم می خورد و شیب ناهمگون این مناطق کار امدادرسانی در مواقع اضطراری را پیچیده می سازد، شاهد تراکم نیروی انسانی هستیم که آمار تلفات جانی را بالا خواهد برد.

وی از فقر مالی ساکنان بافت های فرسوده به عنوان یک چالش در مسیر نوسازی و مقاوم سازی یاد کرد و گفت: فلسفه وجودی شرکت عمران و مسکن سازان در استان های کشور توانمندسازی ساکنان است و در این زمینه، ارائه وام یارانه ای، تخفیف عوارض شهرسازی، تراکم تشویقی، مشاوره و تشویق شهروندان به تجمیع بناهای فرسوده و... در دستور کار دولت قرار دارد.

خلیلی هزینه نوسازی هر هکتار بافت فرسوده را حداقل10 میلیارد تومان برآورد کرد و بیان داشت: علاوه بر این رقم، میلیاردها تومان نیز باید توسط دولت برای ارائه زیرساخت ها و خدمات شهری نظیر: آب، برق، گاز، مخابرات، مدارس، مساجد، درمانگاه، کلانتری و... هزینه شود که البته واژه سرمایه گذاری  لفظ بهتری برای آن است.

مهاجرت بیرونی و درونی از دلایل گسترش بافتهای فرسوده

مدیر اجرایی شرکت عمران و مسکن سازان در بررسی علل افزایش لحظه ای حجم بافت های فرسوده اذعان داشت: متاسفانه علاوه بر مهاجرت بیرونی از سایر نقاط مختلف کشور به کلانشهرها، شاهد نوعی مهاجرت درونی نیز هستیم به طوری که در حال حاضر جمعیت روستاهای شهرستان کرج روز به روز در حال کاهش است و آمار گواهی می دهند برخی روستاها نیز خالی از سکنه است.

خلیلی ادامه داد: مسلما وضعیت مالی عمده کسانی که از روستاها یا سایر شهرها به کرج مهاجرت کرده اند اجازه زندگی در هسته مرکزی شهر را به آنان نمی دهد و در نتیجه تقاضا برای حاشیه نشینی افزایش می یابد و بعد از آن مکانیزم هایی نظیر: ساخت و ساز غیرمجاز، ساخت و ساز بی رویه، تعرض به زمین های دولتی، عدم رعایت خط آسمان در ساخت و سازهای شهری، کاستن از راههای دسترسی و افزودن بر متراژ بناها و... دست در دست هم تولد نقاطی نظیر: اسلام آباد، حصار، اخترآباد، سهرابیه و... را تسهیل می کند.

وی با بیان اینکه طرح تفصیلی کرج بازار کساد ساخت و سازهای غیر مجاز را رونق بخشیده است گفت: در طرح کنونی مشخصات باطنی شهر و بافت اجتماعی و اقتصادی آن لحاظ نشده است و عملا قابل اجرا نیست. زمانی که از شهروند ساکن در اسلام آباد می خواهیم در ملک صد متری خود سوبلکس بسازد، پر واضح است که وی این چنین نخواهد کرد و در ذهن به ساخت و ساز غیرمجاز می اندیشد.

گسترش کنونی شهرهای اقماری کرج را کاملا غیرکارشناسی است

خلیلی گسترش کنونی شهرهای اقماری کرج را کاملا غیرکارشناسی ارزیابی کرد و اظهار داشت: اصل بر آن است که مدیریت شهری با مشاهده تراکم جمعیت در هسته مرکزی شهر، مجوزهای لازم جهت ایجاد شهرک های جدید را از کمیسیون های مربوطه اخذ کند و همزمان با ایجاد سرانه های خدماتی، بهداشتی، فضای سبز، آموزشی و... جمعیت نیز در منطقه ساکن شوند.

وی وضعیت کنونی را کاملا عکس آنچه گفته شد، اعلام کرد و بیان داشت: در حال حاضر بسیاری از شهرک های با جمعیت بالا در شهرهای اقماری کرج فاقد کمترین امکانات درمانی و خدماتی و آموزشی هستند و علت نیز هجوم بی ظابطه جمعیت و عدم کنترل گسترش شهر توسط مدیریت شهری است.

خلیلی با انتقاد از نابودی هویت باغ شهر بودن کرج اظهار داشت: منظور از باغ و باغچه و ضرورت حفظ آنان صرفا زیبایی شهر نیست، بلکه با نابودی هر درخت آسیبی جدی به ریه های تنفسی شهر وارد می شود و در دراز مدت یک باغ شهر با آسمان پاک را به شهری با خیابان های شلوغ و آسمانی آلوده بدل می کند.

قائم مقام شرکت عمران و مسکن سازان استان البرز بر اهمیت بازگشایی معابر تاکید کرد و ادامه داد: همچنین ضروری است نهضت سنددار کردن املاک واقع در بافت های فرسوده آغاز شود تا امکان بهره مندی شهروندان از تسهیلات یارانه ای نوسازی مهیا شود.

کرج آخرین واگن قطار نوسازی بافت های فرسوده ایران

وی به تجربه موفق کلانشهرهای کشور اعم از تبریز، شیراز، مشهد، اصفهان، تهران و... در زمینه نوسازی بافت های فرسوده اشاره کرد و کرج را آخرین واگن قطار نوسازی بافت های فرسوده ایران خواند.

خلیلی گفت: انتقاد شرکت عمران و مسکن سازان از شهرداری انتقاد از شخص شهردار کنونی کرج نیست و اتفاقا وی به نسبت شهرداران گذشته عملکرد بهتری در این خصوص داشته است. بلکه باور داریم سرفصل «نوسازی بافت های فرسوده» در عملکرد شهرداری کرج گم شده است و دود این کم کاری بر چشم تمام شهروندان خواهد رفت.

وی دیدگاه سازمان عمران و نوسازی شهرداری کرج در خصوص نوسازی بافت های فرسوده را نیازمند اصلاح اساسی دانست و با اشاره به مصاحبه نایب رئیس شورای اسلامی شهر تهران که اخیرا گفته است، سازمان نوسازی شهر تهران کارایی لازم برای نوسازی بافتهای فرسوده را ندارد و بود و نبودش چندان تفاوتی نمی کند، اظهار داشت: امیدوارم این سازمان به سرانجام سازمان نوسازی شهر تهران دچار نشود و بر اساس ظوابط کارشناسی عمل کند.