هرچند رسانه های جهانی از آزادی ناخدای كشتی ماهیگیری چینی خبر می دهند و این اتفاق می تواند به دو هفته تنش بین دو كشور چین و ژاپن پایان دهد، اما درخواست دیروز مقامات چینی مبنی برعذرخواهی و دریافت غرامت نشان داد كه بحران موجود بین دو كشور همچنان به قوت خود باقی مانده است. ژاپن ۲ هفــته پیــش ۱۴ خدمه یك كشتی ماهیــگیری چین را به اتهام ورود به آب های این كشور بازداشت كرد و سپس همه آنان را به جز ناخدای این كشتی آزاد نمود و سپس قول داد كه طبق قوانین بین المللی وی را محاكمه كند. این كشتی ماهیگیری در نزدیكی جزایر دیائویو با گشت ساحلی ژاپن برخورد كرده بود.
همین مساله مقامات چینی را برآشفت و روابط دیپلماتیك بین پكن و توكیو را بشدت تحت تاثیر قرار داد به نحوی كه چین روابط تجاری خود با ژاپن را به حالت تعلیق درآورد و نخست وزیر این كشور نیز از دیدار با همتای ژاپنی خود در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل سر باز زد. وی حتی طی اولتیماتومی به ژاپن هشدار داد كه فورا و بدون قید وشرط ناخدای چینی را آزاد كند در غیر این صورت با پیامدهای وخیمی مواجه خواهد شد. در پی این فشارها بود كه مقامات ژاپنی گفتند ضرورتی ندارد این ناخدا محاكمه شود و به نفع منافع ملی ماست كه وی آزاد گردد. این ناخدای چینی پس از آزادی با یك پرواز اختصاصی به چین منتقل شد. خبرگزاری شینهوا در این باره گزارش داد: مقامات ژاپن اوایل روز شنبه این كاپیتان چینی را آزاد كرده و با یك پرواز به چین بازگرداندند. جانگ چیشون ناخدای چینی اوایل روز شنبه زمانی كه با هواپیمای چارتر وارد شهر فوجو مركز استان فوجیان در جنوب شرق چین شد، از سوی همسر و فرزندش مورد استقبال قرار گرفت.
● درخواست غرامت
در واكنش به این اقدام، آمریكا از تصمیم ژاپن برای آزادی این كاپیتان چینی تقدیر كرد. پی جی كراولی، سخنگوی وزارت خارجه آمریكا به خبرنگاران گفت كه واشنگتن امیدوار است این تصمیم باعث كاهش تنش میان دو رقیب دیرین در آسیا شود. لیو جیانگ یونگ یك استاد موسسه مطالعات بین الملل در دانشگاه پكن نیز این اقدام دولت ژاپن را تصمیمی عاقلانه توصیف كرد كه می تواند منجر به كاهش تنش ها و افزایش روابط دو كشور شود. وی گفت: این تصمیم ممكن است نقطه عطفی در بهبود روابط میان دو كشور شود.
اما در مقابل این برخورد، روزگذشته (شنبه) پكن از توكیو خواست به دلیل انجام این اقدام عذرخواهی كند و غرامت بپردازد. در بیانیه وزارت خارجه چین آمده است: این اقدام توكیو غیرقانونی بوده است. طرف ژاپنی باید به دلیل انجام این اقدام مغایر قوانین بین المللی از پكن عذرخواهی كند و غرامت بپردازد. در همین ارتباط، روزنامه چاینا دیلی چین دیروز نوشت: جزایر دیائویو كه كشتی ماهیگیری در آن توقیف شد متعلق به چین است و كشتی های چینی حق حضور در این منطقه را دارند. ژاپن این جزایر را از آن خود دانسته و می گوید حاضر به هیچ گونه مذاكره ای برسر آنها نیست.
● مقابله به مثل
پیش از این نائوتو كان، نخست وزیر ژاپن كه در مجمع عمومی سازمان ملل حضور داشت خواستار مذاكرات آرام میان چین و ژاپن در بحبوحه تنش میان دو طرف شده بود اما این درخواست مقامات چین را راضی نكرد. حتی دخالت آمریكا و توصیه واشنگتن به دو كشور برای مذاكره نیز نتوانست بحران را حل كند. در واقع به گفته ناظران این تنها فشارهای فزاینده چین بود كه ژاپن را وادار به تسلیم كرد. پكن در یك اقدام تلافی جویانه اعلام كرد، چند تبعه ژاپنی را بازداشت كرده است. سپس مقامات چینی گفتند، این كشور در حال بازجویی از ۴ ژاپنی مظنون به اتهام فیلم گرفتن غیرقانونی از اهداف نظامی و وارد شدن به یك منطقه نظامی بدون اجازه مقامات است. دریك اقدام دیگر مقامات چین هفته گذشته تظاهرات اعتراضی گسترده ای را علیه ژاپن ترتیب دادندكه در مركز پكن و در برابر كنسولگری ژاپن برگزار شد. معترضان با در دست داشتن پرچم های چین و پارچه نوشته هایی با مضامین ضدژاپنی، شعارهایی علیه آن كشور سر دادند. دولت چین هفته گذشته پنج بار سفیر ژاپن در پكن را نیز فراخواند و آزادی جانگ چیشون، ناخدای كشتی ماهیگیری را خواستار شد.