علیرغم گرایش روزافزون زنان در ورود به بازار کار، داشتن توانمندی، تحصیلات عالیه و تخصص در تصدی مشاغل، هنوز برای آنها در برنامه ریزیها جایگاهی تعریف نشده و این موضوع باعث بیکار ماندن حدود ۵۰ درصد از زنان کارجو شده است.
به گزارش خبرنگار مهر، بررسی آمارهای رسمی، نرخ بیکاری ۴۶ درصدی زنان ۱۵ تا ۲۴ ساله را در فصل بهار سالجاری ثبت کرده است و بر این اساس بیش از ۵۰۰ هزار زن بیکار شدند؛ هرچند برآوردهای غیررسمی این نرخ را ۶۵ درصد برآورد می کند.
● تعداد بیکاران زن به ۱.۲ میلیون نفر رسید
بر اساس این گزارش، نرخ بیکاری زنان از ۱۶.۸ درصد سال ۸۸ به ۲۵ درصد در بهار ۸۹ افزایش یافت و تعداد زنان بیکار از ۷۴۱هزار نفر به ۱میلیون و ۲۳۱ هزار نفر رسیده است.
زنان نیز مانند مردان گرایش بیشتری به اشتغال در بخش خدمات دارند از اینرو در فصل بهار امسال، بیش از ۴۶ درصد اشتغال زنان در خدمات، ۳۱ درصد کشاورزی و ۲۳ درصد نیز در صنعت بوده است.
● برنامه های وزیر کار
نگاهی به سخنان عبدالرضا شیخ الاسلامی، وزیر کار و امور اجتماعی در زمان ارائه برنامه کاری به مجلس در زمان گرفتن رای اعتماد نشان می دهد که وی در آن مقطع خواستار بازتعریف اشتغال برای بانوان و اتخاذ سیاستهای حمایتی و هدایتی شده بود و برای این هدف خود نیز طرح مشاغل خانگی را مطرح کرد.
حمایت از طرحهای خود اشتغالی زنان، پیشنهاد تدوین قوانین حمایتی متناسب با شرایط زنان، ارائه الگوی اسلامی- ایرانی اشتغال زنان، تلاش برای حفظ کرامت زنان در محیط کار و تبیین مشاغل ترجیحی برای آنان نیز از جمله برنامه های دیگر وزیر کار دولت دهم بود.
تعداد زنان جویای کاری که از طریق کاریابیهای غیردولتی طی سالهای اخیر جستجوی کار داشته اند، به بیش از ۲۷۸ هزار نفر رسید، ضمن اینکه شانس از دست دادن شغل در گروههای عمده فعالیت اقتصادی برای زنان بیشتر از مردان است.
● شانس زنان برای کار کمتر است
در سال ۸۷ بیش از ۲۵ هزار نفر از زنان به دلیل پایین بودن میزان درآمد، بیش از ۱۵ هزار نفر به دلیل تعدیل نیرو و یا اخراج و بیش از ۱۲ هزار نفر نیز به دلیل مسائل خانوادگی محیط کار خود را ترک کردند ولی با وجود پایین تر بودن نرخ مشارکت اقتصادی زنان نسبت به مردان، نرخ بیکاری آنها به مراتب بالاتر است.
● بیکاری ۸۱ میلیون زن در جهان
این گزارش می افزاید: بیشترین نرخ بیکاری زنان فارغ التحصیل مربوط به رشته های دامپزشکی، کشاورزی، جنگلداری، شیلات، خدمات بهداشتی و علوم کامپیوتر است و بر اساس برآوردهای جهانی ۸۱ میلیون نفر زن در سال ۲۰۰۸ بیکار بوده اند که این میزان نسبت به ۱۹۹۸، ۱۶.۹ درصد رشد داشته است.
این موارد تنها بخشی از مشکلات و چالش هایی است که زنان برای ورود به بازار کار با آن مواجه اند و دولتها موظف هستند در قالب برنامه های اجرایی ضمن آسیب شناسی و تلاش برای رفع معضلات پذیرش زنان در بازار کار، مشاغل متناسب با نیازها و توانمندیهای آنان را نیز ایجاد و گسترش دهند.
● جایگاه مبهم زنان در برنامه های اشتغال
حمید حاج اسماعیلی عضو کمیته دفاع از انجمنهای صنفی کارگری سراسر کشور در گفتگو با مهر یکی از مهمترین دلایل بیکاری حدود ۵۰ درصدی زنان کشور را نوع نگاه و برنامه ریزی کلان کشور می داند و معتقد است: متاسفانه زنان هیچگاه در محاسبات و برنامه ریزیها از جایگاه محکمی برخوردار نبوده اند و این موضوع در حوزه اشتغال مشهود است.
عضو کمیته دفاع از انجمن های صنفی کارگری سراسر کشور اظهار داشت: در عین حالی که تعداد زنان دانشگاهی بیشتر از مردان است ولی در مسئله بیکاری، آنها با بحران مواجه هستند و وضعیت مناسبی ندارند.
حاج اسماعیلی با تاکید بر اینکه زنان با معضل رفع نیازهای خود از جمله اشتغال روبرو هستند، ادامه داد: زمانی نسبت به زنان نگاه سنتی وجود داشت و آنها را بیشتر خانه دار محسوب می کردند ولی امروز قضیه فرق کرده و آنها تمایل به استقلال و تحصیلات عالیه دارند.
وی خاطر نشان کرد: دولت موظف است بر اساس خواسته ها و نوع نیازهای زنان، فرصتهای جدید شغلی ایجاد کند ولی متاسفانه می بینیم که زنان در زمره نیروی کار قرار نمی گیرند تا در برنامه ریزیها برای آنها سهمی قائل شوند ولی واقعیت این است که بخش قابل توجهی از بازار کار متوجه زنان است و آنها سعی دارند تا دانش و مهارت خود را وارد بازار کار کنند.
این فعال کارگری تصریح کرد: در مورد درخواست ورود به بازار کار نیز مشاهده می شود زنان نسبت به مردان صف های طولانی تری دارند. امروز زنانی هستند که سرپرستی خانواده ها را بر عهده دارند و این گروه نیاز به شغل خواهند داشت.
حاج اسماعیلی افزود: به جرات می توان گفت بسیاری از بنگاهها تمایل دارند تا زنان را به جای مردان استخدام کنند چون سطح بهره وری و تلاش آنها به مراتب از مردان بالاتر است ولی در بخش انجام کارهای فیزیکی از مردان ضعیف ترند.