وزیر امورخارجه ایران درباره مواضع آمریکا پیرامون رابطه با ایران، تاکید کرد: درخواست این بار آنها هم شدت و هم گستردگی​اش با گذشته فرق می​کند و مقام معظم رهبری هم فرمودند هر موقع دیدم که صادقانه جلو آمدند ما هم بررسی می​کنیم.

محمود عزیزی: علی اکبر صالحی امور خارجه ایران در گفت و گوی تلویزیونی خود در برنامه «شناسنامه» شبکه سه سیما، در پاسخ به این پرسش که تحول خاصی در آینده روابط ایران و آمریکا می بینید؟، گفت: ما به جز رژیم صهیونیستی که هیچ رابطه ای با آن نداریم، با بقیه کشورها چنین وضعیتی نداریم. در حال حاضر شرایطی ایجاد شده تا مردم ایران گلایه های خود را با آمریکایی ها مطرح کنند. چرا که آمریکا همواره برای کشور ما ایجاد مشکل کرده است. هر چند که فناوری هسته ای حق ماست و غرب پذیرفته است که ملت ایران با سه هزار سال تاریخ، زیر بار فشار نخواهد رفت. الان فهمیدند که با فشار ملت ایران را نمی توان به تسلیم وادار کرد.

وی همچنین در خصوص برنامه صلح آمیز هسته ای ایران، اظهار داشت: بخش هسته ای را به دو بخش می توان تقسیم کرد: یک بخش نیروگاه بوشهر و دیگری اکتشاف و استخراج اورانیوم. نیروگاه بوشهر و قرارداد با روسیه شانس بزرگی بودو طول کشیدن این نیروگاه موجب انتقال تکنولوژی هسته ای به داخل کشور و خودکفا شدن مهندسان ایرانی شد.

وزیر خارجه کشورمان تأکید کرد که کارشناسان فنی به جای چالش در این بخش در برابر توانمندی های ایرن سر تعظیم فرو می آوردند و ایران هر وقت وارد گفتگو شده با اقتدار وراد شده است.

صالحی در پاسخ به این سوال که کدام گروه مذاکره کننده هسته ای، ایران را در انجام مذاکرات موفق تر می دانید؟، گفت: «هر گروهی ویژگی خاص خودش را داشته است. اما اگر از من می خواهید نمره دهم، باید بگویم که من نمی توانم این کار را انجام دهم. هر گروهی برجستگی خاص خود را دارد. آقای روحانی واقعاً گفت و گو کننده بسیار واردی بود که می دانست باید چه کاری انجام دهد. ایشان قبل از آغاز مذاکرات جلسات زیادی را با کارشناسان برگزار می کرد و وقتی وارد گفت و گو ها می شدند، از این مشاوره ها استفاده می کردند. آن مقدار که در جلسات ایشان حضور داشتم می دیدم که ایشان واقعاً وقت می گذاشتند و تلاش می کردند. ایشان تاکید می کردند که باید تمام تلاش خودمان را انجام دهیم که پرونده به شورای امنیت ارسال نشود و این استراتژی ایشان بود که موفق هم عمل کردند.»

صالحی ادامه داد: «آقای لاریجانی کار بزرگی انجام داد و بخش هسته ای مساله را بست. شش سوال هسته ای که وجود داشت در زمان ایشان بسته شد و الان آژانس دیگر سوال هسته ای از ما ندارد و فقط یک سری ادعا در زمینه وجود کلاهک هسته ای وجود دارد. آقای لاریجانی بحث فنی را جمع کردند و امروز فقط مطالبات ادعایی مطرح است.»

وزیر امور خارجه دولت دهم در مورد تیم مذاکره کننده فعلی هم اظهار داشت: «آقای جلیلی کار به مراتب سخت تری دارند و در فاز سیاسی مذاکره می کنند. پرونده ما در شورای امنیت است و بحث کاملآً سیاسی است. مطالبات ادعایی هم یک بحث سیاسی است و کار بسیار سنگین و پیچیده ای است. اقای جلیلی تمام تلاش خود را به کار بسته است و مشورت های زیادی با کارشناسان دارد تا بهترین عملکرد را داشته باشند. ایشان هرگاه که وارد جلسه می شوند با اتکا به تجربه ای که دارند پای میز مذاکره می نشینند.»

اهم اظهارات وی به شرح زیر است:

ورود به جریان پرونده هسته ای ایران

*از زمانی که فوق لیسانس هسته ای را در دانشگاه شریف راه اندازی کردیم به طور جدی وارد مساله هسته ای ایران شدم. بعد از انقلاب که شورای انقلاب تشکیل شد و مهندس تاج وزارت نیرو را در دست گرفتند، وقتی در مورد ادامه کار نیروگاه بوشهر می خواستند تصمیم گیری کنند از بنده و برخی دیگر از اساتید خواستند که در این مورد به او مشاوره دهیم. برخی ها در فضای آن روزها می گفتند ما ارتش و اف ۱۶ نیاز نداریم. نیروگاه بوشهر هم که یک پروژه استثماری است را نمی خواهیم. امام ارتش را نجات دادند و نیروگاه بوشهر هم ادامه پیدا کرد. با شروع جنگ؛ مشکلات وارد فاز جدیدی شد. آلمان ها کار را نیمه تمام گذاشتند و عراقی ها هم یک بار نیروگاه بوشهر را بمباران کردند. این بمباران آسیب زیادی به نیروگاه وارد کرد.

*در طول جنگ فعالیت های هسته ای ما متوقف شده بود و جز تحصیلات دانشگاهی، فعالیت دیگری وجود نداشت. با پایان چنگ فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی آغاز شد و اراده ای در نظام ایجاد شد که ما باید سرمایه گذاری هایی که در این زمینه انجام شده است را پیگیری کنیم.

* فعالیت های هسته ای را به دو بخش عمده می توان تقسیم کرد. اولین وجه، نیروگاه بوشهر و وجه دوم تکنولوژی هسته ای مثل اکتشاف و استخراج اورانیوم است. در نیروگاه بوشهر قراردادی با روسیه بسته شد که آن ها اعلام آمادگی کردند. آن زمان وضع اقتصاد روسیه در شرایط مناسبی نبود و وقتی ایران پیشنهاد همکاری داد، آن ها با میل قرار داد را به امضاء رساندند که این موضوع برای ما ارزشمند و حائز بود.

در بحث مذاکرات کدام طرف دست بالاتر را دارد؟

*می توان با ضرس قاطع گفت که جمهوری اسلامی در هر عرصه ای وارد گفت و گو شده دست بالا بوده است. خود غربی ها می گویند مذاکره با ایرانی ها سخت است.

* {در پاسخ به سوالی درباره دورنمای مذاکرات ایران با ۱+۵} سوال بسیار سختی است. پاسخ سهل و ممتنع دارد. ۱۰ سال قبل بنده گفتم من بسیار امیدوارم.

* پرونده هسته ای ما نه مثل کره شمالی و نه مانند لیبی خواهد بود. چون ما به صلح آمیز برنامه هسته ای ایران اعتقاد داریم. به تعبیری ریگی در کفش نداریم و در این ده سال مسئولین ما تزلزلی در مواضعشان نبوده است. چون ما اگر می خواستیم لاپوشی بکنیم حتما جایی سرنخی به جا می گذاشتیم.

* اگر غرب به طور مثال ۱۰۰ دلار برای تحریم ایران هزینه کرده اس، .حتی شاید ۱۰ دلار هم برداشت نکرده. بله برای ما فشار ایجاد کردند، ولی مردم ما بیدار هستند. مردم بین امثال بنده و اصل نظام تفکیک می کنند و حاضر نیستند اصل نظام را از دست بدهند. لذا خارجی ها می فهمند این فشارها اثری نداشته است.

چگونگی انتخاب به عنوان وزیر امور خارجه

* سال ۸۴ که جناب دکتر احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور انتخاب شدند، بنده در جده بودم. یک بار از دفتر رئیس جمهور به بنده زنگ زدند و گفتند آقای احمدی نژاد می خواهند شما را ببیند. بنده دورادور ایشان را می شناختم. ایشان به بنده مسئولیت وزارت خارجه و علوم را پیشنهاد کردند. ولی بنده از ایشان خواستم با توجه به اینکه تازه به عنوان معاون رئیس سازمان کنفرانس اسلامی انتخاب شده ام، فعلا اجازه دهند بنده مسئولیتی را قبول نکنم.

* سال ۸۸ در نهایت به ایران آمدم. رئیس جمهور مجددا با بنده تماس گرفتند و مسئولیت سازمان انرژی اتمی را پیشنهاد کردند و بنده هر کاری کردیم از زیر بار این مسئولیت بیرون بروم، ایشان گفتند پذیرفتن این مسئولیت تکلیف است. در سازمان انرژی اتمی کار فرق می کند. در وزارت خارجه تنش کار بیشتر است. یکی می گوید این طور رفتار کنید و آن جا ،آن طور رفتار کنید.

رساندن منظور در یک مصاحبه به رقبا

* یکی از مهمترین عناصر کار یک دیپلمات این است که حرفش را به طرفش برساند. البته لازم نیست دیگران حتما این حرف را متوجه شوند ولی باید طرف مقابل حتما متوجه این مساله شود.