چهارشنبه هفته ای که گذشت وزیر ارتباطات با ارسال نامه ای به رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی استفاده از ایمیل های خارجی را برای اپراتورها ممنوع اعلام کرد، فرآیندی که در یک مسیر تدریجی پایه های امنیت اطلاعات در فضای اینترنتی کشور را مستحکم تر می کند.

به گزارش پورتال خبری البرز  ایمیل ملی اصلا حالا که قرار است ملی باشد کلمه ایمیل را هم حذف می کنیم و می گوییم رایانامه ملی اتفاقی مبارک است ،که با حذف پست هایی با دامنه دات کام و دات نت و جایگزینی آدرس های الکترونیکی دات آی آر رخ می دهد.

بررسی زوایای گوناگون این رخداد انگیزه ای شد تا مسوولان این وزارتخانه در گفت وگوی ویژه خبری حاضر شده و به سوالات مطرح شده از سوی مردم پاسخ دهند .

امنیت دغدغه اول ایمیل ملی

حکیم جوادی ،معاون وزیر ارتباطات و ریسس سازمان فناوری اطلاعات ایران در رابطه با میزان استقبال مردم ازایمیل ایرانی گفت:استقبال خوب بوده ولی باید اطلاعاتی که مربوط به تبادلات داخلی،مخصوصا موضوعاتی که مربوط به دولت الکترونیک و خدمات الکترونیک از طریق ایمیل های ملی تامین بشود که امنیت بیشتری دارد.

وی ابراز امیدواری کرد با تقویت ایمیل های موجود و حمایت و پشتیبانی آنها و تشویق مردم به استفاده از آنها امسال بخش بیشتری از این امکان بهره برداری کنند.

طرحی که علاوه بر داشتن محسنات اقتصادی مهمترین اولویتی که دنبال می کند فراهم کردن امنیت بیشتر در فضای مبادلات رایانامه ای کشور است.

سرعت ، امنیت واطلاع رسانی نامناسب، دغدغه های مردم

رضا تقی پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در این خصوص گفت:استدلال ما این است که این ایمیل ها چون میزبانیشان در داخل کشور است امن تر است و چون اطلاعات در داخل کشور است حداقل خارجی ها و بیگانگان از طریق اینترنت به این شبکه دسترسی نخواهند داشت.

البته به دلیل نوظهور بودن رایانامه های ملی کاربران هنوز هم تردیدهایی در باره ضریب اطمینان آن دارند.

مردم می گویند هیچ نوع اطمینانی وجود ندارد و زیاد به این ایمیل ها اطمینان نمی کنیم و از لحاظ سرعت هم دچار مشکل است و زیر ساخت و اطلاع رسانی مناسب برای آن انجام نشده است.

تردیدهایی که شاید با عدم اطلاع رسانی مسولان مربوطه شکل گرفته و پاسخ به آنها در این مقطع امری ضروری به نظر می رسد.

ایمیل ملی رقیب را حذف نمی کند

انصاری ،معاون توسعه و مدیریت شبکه سازمان فناوری اطلاعات در پاسخ به این سوال که آیا با آمدن ایمیل ملی قرار است دسترسی کاربران به سایر ایمیل ها قطع شود یا خیر گفت:قطعا چنین اتفاقی نخواهد افتاد و این خبری است که در برخی از رسانه ها به آن دامن زده شده است.

وی گفت:بر اساس قانون برنامه پنجم، ماده ۴۶، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است شبکه ملی اطلاعات را ایجاد و توسعه دهد.در تبصره ۲ این ماده اشاره شده است که این شبکه باید به گونه ای ایجاد شود که از خروج داده ها و اطلاعات در موارد غیر ضروری جلوگیری کند.

انصاری افزود : بر اساس مدل مفهومی و مدل کلان شبکه ملی اطلاعات ما پازل های مختلفی را داریم که باید به آن بپردازیم که از جمله این موارد باز مهندسی و باز پرداختن به شبکه موجود است که به نظر ما ظرفیت های لازم را برای خیلی از خدمات و جریان اطلاعات دارد اما ما می توانیم به واسطه باز مهندسی که انجام می دهیم بهره برداری بهتری از شبکه موجود داشته باشیم ،بنابراین این بخشنامه ای که اخیرا از طریق وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به بانک مرکزی و همین طور سازمان تنظیم مقررات ابلاغ شده است به دنبال تکمیل کردن یکی از پازل های مدل و معماری شبکه ملی اطلاعات است.

معاون توسعه و مدیریت شبکه سازمان فناوری اطلاعات تاکید کرد:زیر ساخت های که این شبکه باید برای دستیابی به اهداف برنامه پنجم مهیا کند قطعا چند ده برابر خواهد شد و همچنین با افزایش کاربران داخلی ما ظرفیت های بین الملل را افزایش خواهیم داد به همین دلیل قطع کردن خدمات عمومی خارجی به هیچ عنوان انجام نمی شود، بلکه ما با هدف جلوگیری از خروج اطلاعات از کشور،کاهش ترافیک غیر ضروری در دروازه های بین الملل و افزایش ترافیک داخلی این کار انجام شده است.

تقویت ترافیک داخلی با دامنه ایرانی

وی در مورد طرح دامنه دات آی آر گفت:در راستای تقویت ترافیک داخلی باید بتوانیم روش هایی را اتخاذ کنیم که با استفاده از آن بتوانیم به صورت منطقی ترافیک را در داخل کشور تولید ،جاری ،توزیع و در نهایت به دست کاربران برسد.

انصاری افزود:عمده این ترافیک ها تحت وب هستند که از طریق دامنه هایی که به عنوان آدرس اینترنتی شناخته می شوند دسترسی به آن امکان پذیر است.

دات آی آر به عنوان کد کشوری شناخته می شود و تمام کشورهای دنیا این دامنه ۲ حرفی را دارند که معرف کشور مالک دامنه است و برای مصارف داخلی استفاده میشود،اینکه ما در داخل کشور بخواهیم یک محتوایی را میزبانی کنیم قطعا باید از دامنه داخلی استفاده شود چون یک شناسه ای است که در تمام دنیا از آن استفاده می شود و خیلی معمول است که این دامنه های کشوری برای استفاده به کار گرفته شود.

معاون توسعه و مدیریت شبکه سازمان فناوری اطلاعات گفت:دستگاههای دولتی،بانک ها،دانشگاهها به ترتیبی که در مجموعه پژوهشگاه علوم بنیادی که به عنوان مرجع رجیستری این دامنه است،دامنه های رسمی و تایید شده ای را دارند که باید استفاده کنند و الزام برای استفاده از این آدرسها سالهاست که از طریق بخشنامه ها به آنها اعمال شده و موضوع تازه ای نیست اما برای اینکه شبکه ملی اطلاعات مطابق مدل پیش برود و همچنین مکلف هستیم تا گردش اطلاعات را در داخل کشور داشته باشیم از دامنه دات آی آر و زیر مجموعه آن استفاده می کنیم تا بهره مندی از شبکه بهتر باشد.

وی در خصوص اصلی ترین اهداف این طرح گفت:همه کشورهای پیشرفته ،شبکه داخلی دارند و نسبت به تقویت آن اقدام می کنند،کشور ما هم برای برنامه پنجم توسعه خود اهداف والایی را انتخاب کرده است که توسعه شبکه ملی اطلاعات جزیی از آن است،برای آنکه بتوانیم تقاضای را که در کشور به وجود می آید از طریق عرضه های داخلی تامین کنیم قطعا این تنظیمات لازم است و بخشنامه ای که اخیرا رسانه ای شد اولین بخش نامه نبود و تعداد زیادی از این بخشنامه ها در حوزه های مختلف ابلاغ شده است.

ساماندهی آدرس های عددی اینترنت

انصاری اضافه کرد: برای اینکه زیرساخت های لازم این شبکه را در این فاز ساماندهی کنیم و برای مراحل بعدی یک پایه و اساس منطقی را فراهم کنیم در ابتدا آدرسهای عددی اینترنت یا همانIp آدرس ها را ساماندهی کردیم.

وی در توضیح ساماندهی آدرس های اینترنتی گفت:به طور مثال شما در فضای واقعی برای هر منزل یک پلاک و برای هر اتومبیل یک شماره دارید در فضای مجازی هم باید هر موجودیت باید یک شماره داشته باشد چون ارسال ها باید از مبدا مشخص به مقصد مشخص اتفاق بیفتد.

ما در کشور این ساماندهی را نداشتیم تعدا د ۱۰۰ فراهم کننده آدرس اینترنتی،آدرس دریافت کرده و در شبکه از آن استفاده کرده بودند و یک مدیریت برای ساماندهی این آدرس ها لازم بود.

انصاری خاطرنشان کرد:شبکه ظرفیت های خوبی دارد ولی بهره برداری مناسبی از آن انجام نشده بود به همین دلیل ساماندهی آدرس های عددی لازم بود که انجام شد و در مرحله بعدی در حال مهاجرت به آدرس های نسخه ۶ هستیم چون توزیع آدرسهای نسخه ۴ در دنیا به پایان رسیده است و خیلی از کشورها در حال مهاجرت به نسخه ۶ هستند ما هم در حال انجام اینکار هستیم و هفته پیش نقشه مهاجرت به آی پی ورژن ۶ به همه اپراتورها ابلاغ شد تا مطابق آن نقشه عمل کنند تا بتوانیم توسعه موفقی داشته باشیم.

بازگشت ۹۵ درصد سایت های ایرانی به کشور

وی افزود:برای اینکه ترافیک را بی جهت به خارج از کشور نفرستیم لازم بود تا میزبانی سایت ها را به داخل کشور بیاوریم که هم ترافیک بین الملل و هم خطر خروج اطلاعات را کاهش می داد به همین دلیل از ۲ سال پیش و از دستگاههای دولتی کار خودمان را آغاز کردیم و اکنون ۹۵ درصد سایتهای خارجی در حال حاضر به داخل کشور آمده اند و مابقی اکثرا فعال نیستند.

معاون توسعه و مدیریت شبکه سازمان فناوری اطلاعات گفت: تنها دو یا سه بانک میزبانی داخلی ندارند و از دانشگاهها هم تعداد زیادی به داخل کشور آمده اند .

وی در مورد سایت های شخصی هم اظهار داشت:در این رابطه از سیاست های تشویقی و رقابتی در نظر گرفته شده است و بسیاری از سایت های شخصی که ترافیک بالایی دارند میزبانی شان در داخل کشور است.

معاون توسعه و مدیریت شبکه سازمان فناوری اطلاعات گفت :در حال حاضر صنعت میزبانی در کشور رونق خوبی دارد و به دلیل تعدیل قیمت ها ترافیک داخلی افزایش پیدا کرده است.

استقبال کاربران داخلی کیفیت را افزایش می دهد

انصاری در مورد تفاوت سرویس های ایرانی و خارجی گفت:اساسا تفاوتی وجود ندارد و امکانات ما بی شباهت به موارد مشابه خارجی نیست اما برخی کاربران از کیفیت گله دارند و مسلما هر چه سرمایه این بخش افزایش پیدا کند کیفیت هم بالاتر می رود.

وی با اشاره به پست های الکترونیک داخلی افزود:مسلما سرویس دهنده هایی که سرویس های رایگان ارایه می دهند روش های کسب درآمد دیگری دارند که در این روش های هر چه مشتریان بیشتر باشد درآمد بیشتری به دست خواهد آمد.

وی گفت:ما انتظار داریم با استقبال کاربران داخلی از این سرویس ها،کیفیت افزایش پیدا کند.

انصاری در پاسخ به این سوال که کاربران از سرعت پایین گلایه دارند و اینکه با افزایش استفاده کنندگان سرعت بدتر خواهد شد گفت:استفاده همزمان کاربران در کیفیت سرویس تاثیر گذار است و این بهتر شدن سرویس ها به زیرساخت و پهنای باند مناسب نیاز دارد،هر چه این سرویس برای سرویس دهنده اقتصادی تر باشد متعاقب آن سرمایه گذاری می کند.

وی گفت:اخیرا فراخوانی برای جذب اپراتورهای خدمات رایانامه ای منتشر شده و در چند هفته آینده این اپراتورها معرفی و سرویس دهی شان آغاز می شود و ملزم هستند تا سرویس های با کیفیت ارایه دهند و موافقت نامه سطح خدمات ارایه دهند و مجاز به ارایه خدمات با کیفیت پایین نیستند.

انصاری تاکید کرد: برای حفظ این بازار می خواهیم بازار را برای کسانی که تمایل به سرمایه گذاری در این بخش دارند شرح دهیم و آنها را با مدل های کسب کار آشنا و مطابقت دهیم.

وی گفت :با این بخش نامه ها و بخش نامه های آینده ما بازار را برای آنها تضمین می کنیم و آنها باید خدماتشان را با کیفیت بیشتر ارایه کنند و اگر این مدل به صورت اقتصادی اداره شود همانند اپراتورهای موبایل شاهد رقابت و تبلیغات گسترده آنها باشیم.

انصاری ادامه داد :ما باید نسبت به تقاضا عرضه داشته باشیم و در حال حاضر میل سرورهای متعددی هستند که برای اعلام عمومی منتظر بازار هستند.

امنیت نسبی است

معاون توسعه و مدیریت شبکه سازمان فناوری اطلاعات افزود:در حال حاضر هر کسی می تواند از دامنه ای که سازمان یا شرکتش برای وی آدرس پست الکترونیکی فراهم کرده استفاده و یا با مراجعه به سایت www.matma.ir از سه میل سرور معرفی شده در این سایت استفاده کند.

وی در رابطه با موضوع امنیت گفت:امنیت یک مقوله نسبی است و هیچ وقت نمی توان گفت که امنیت کاملا برقرار است.

انصاری عنوان کرد: میل سرورهای معروف هم در مواردی خبر لو رفتن اطلاعاتشان منتشر شده است از طرفی امنیت یک مقوله چند لایه است یعنی از مبدا اطلاعات تا رسانه های انتقال باید امنیت برقرار باشد.

اینترنت یک رسانه نا امن است اما وقتی به مقصد می رسد باید کسی که اطلاعات را میزبانی می کند ملاحظات امنیتی را بداند. بنابراین به نسبت اینکه این اطلاعات چه ارزشی دارند قطعا مجموعه باید بتواند هزینه های امنیتی بیشتری را لحاظ کند.

سرور داخلی یا خارجی؟!

وی با اشاره به این موضوع تاکید کرد: برای اینکه مردم از امنیت سرورهای داخلی مطمئن شوند اعلام می کنیم تمام این میل سرورها تست های امنیتی لازم را در آزمایشگاه و فضای واقعی پشت سر گذاشته اند و امیدواریم این خدمات در بستر امن ارایه شود.

معاون توسعه و مدیریت شبکه سازمان فناوری اطلاعات درمورد امنیت وب سرورهای خارجی گفت:این خدمات دهنده ها امانت دار نیستند و موقع ساخت حساب کاربری از کاربر برای دسترسی به اطلاعات شخصی وی اجازه می گیرند.به طور مثال Gmail متعهد به قانون وطن پرستانه آمریکاست که طبق این قانون دولت می تواند به تمام اطلاعات سرویس دهنده ها دسترسی داشته باشد.

وی افزود:برخی از هموطنان ما در آمریکا مدعی هستند که دولت آمریکا از طریق ایمیل هایشان در جریان دارایی هایشان در ایران قرار گرفته و از این بابت از آنها مالیات های سنگین می گیرد.

انصاری با اشاره به اینکه میل سرورها به راحتی اطلاعات را رایگان از سراسر جهان جمع آوری می کنند ،گفت:با استفاده از ایمیل های خارجی علاوه بر دادن پول پهنای باند و اشغال کردن ترافیک ما در معرض تبلیغات این سایت ها هم قرار می گیریم.

انصاری در پاسخ به سوال مهرداد میرزاخوانی از اراک در مورد امکان دسترسی به این ایمیل ها از طریق موتورهای جستجو گفت:از طرق مرورگر دسترسی به این خدمات ممکن است همچنین ما در صدد راه اندازی یک مرورگر داخلی هستیم.

وی همچنین گفت:ما در سال تولید ملی و حمایت از سرمایه و کار ایرانی هستیم صنعت Ict از صنایع پرسود دنیاست و در تولید داخلی کشورها نقش بسزایی دارد و در ایران هم این سهم تا پایان برنامه پنجم باید به یک و نیم درصد از صادرات غیر نفتی برسد و برای رسیدن به این هدف باید مردم را برای استفاده و سرمایه گذاری در این بخش مطمئن و راغب کنیم.

وی در پاسخ به سوال ترابی از سنندج که در مورد نحوه دسترسی به ایمیل ها پرسیده بود گفت:با مراجعه به سایت www.matma.ir می توانید یکی از سه گزینه ممکن از بین Iran.ir,post.ir,chmail.ir را انتخاب کنند و به زودی سرویس دهنده های جدید هم معرفی خواهند شد.

صرفه جویی ارزی و اشتغالزایی

شانه ساز زاده عضو هیات مدیره نظام صنفی رایانه ایران هم در گفتگوی تلفنی عنوان کرد :این طرح از ابعاد مختلف به نفع کشور و مردم است و بزرگترین منفعت آن جلوگیری از خروج ارز از کشور با صرفه جویی که در درگاههای بین المللی انجام می دهد، است.

وی افزود :با اجرای این طرح همچنین دغدغه مصرف کنندگان که کندی سرعت است از بین می رود و سرعت و کیفیت بهتری به مصرف کنندگان ارائه می دهیم و از همه مهمتر استقلال و امنیت اطلاعات است ،معمولا کشور های مختلف در این بخش سرمایه گذاری می کنند که سایر کشورها به اونها وابسته باشند و بخواهند از پهنای باند و شبکه آنها استفاده کنند که پشت بحث اقتصادی بحث سیاسی وجود دارد.

شانه ساز زاده در خصوص مزایای این طرح گفت:در حوزه فناوری اطلاعات نیاز به سرمایه گذاری برای اشتغالزایی بسیار کمتر است نسبت به سایر صنایع،درصنعت فناوری اطلاعات داشتن میانگین۳هزار دلار برای ایجاد هر شغل لازم است که در سایر صنایع این رقم بیش ۱۱ هزار دلار است واین مساله میتواند هم در اشتغال زایی و هم در پیشرفت و توسعه مفید باشد.

رقابت میل سرورهای داخلی با همتایان خارجی

اما انصاری در پایان در پاسخ به این سوال که آیا در آینده میل سرورهای ایرانی می تواند رقیب میل سروری نظیر یاهو باشند گفت:بله قطعا ایرانی می تواند هر کاری را به بهترین شکل انجام دهد ما در خیلی از فناوری ها بهترین هستیم چون منابع انسانی خوبی داریم خیلی از نخبگان ما در رشته های برق ،کامپیوتر و مخابرات تحصیل می کنند ما می توانیم پژوهش های خوب و محصولات قابل رقابت در این حوزه داشته باشیم.

و این دست یافتنی است ،ضمن اینکه اهداف برنامه پنجم هم در همین راستا است و ماده ۲۳۱ قانون دولت را مکلف کرده است که ۵۰ درصد از تولیدات سخت افزاری و نرم افزاری مورد نیاز امنیت را لز طریق تولیدات بخش غیر دولتی داشته باشد واین اتفاق خواهد افتاد ولی نه در اوایل کار ولی در آینده نزدیک شاهد رقابت خواهیم بود.