Alborz-01.png
alborz-popel.jpg
چهارشنبه سوری با طعم چهارشنبه سوزی
ارسال در: 1390/12/22-10:00
مدیر روابط عمومی اورژانس تهران ، با هشدار درخصوص حوادث چهارشنبه آخر سال ، از نخستین حادثه بر اثر انفجار مواد محترقه و قطع دو انگشت فرد مصدوم در تهران خبر داد .
" عباسی" گفت: چند روز پیش ، حادثه انفجار مواد محترقه و در پی آن ، مصدوم شدن فردی 30 ساله در فلکه صادقیه به اورژانس تهران گزارش شد که متاسفانه این فرد بر اثر انفجار مواد محترقه ، دو انگشت دست خود را از دست داد.

 

مدیر روابط عمومی اورژانس تهران توصیه کرد: با نزدیک شدن چهارشنبه سوری ، هشدارهای لازم و توجه خانواده‌ها به این گونه مسائل باید بیشتر شود.


75 درصد از مسببان حوادث چهارشنبه سوری ، دانش‌آموزان هستند


معاون پیشگیری سازمان آتش‌ نشانی تهران گفت: 75 درصد از مسببان حوادث چهارشنبه سوری و 80 درصد از آسیب‌دیدگان این روز دانش آموزان هستند.

" براتی " افزود: حادثه خبر نمی‌ کند ، خیلی از افرادی که آسیب می‌ بینند و زندگی آنها آتش می‌گیرد ، می‌گویند ای کاش این کار را انجام نمی‌دادیم.

 

آموزش پیشگیری از رفتارهای پرخطر چهارشنبه سوری به کمک مصدومان


مدیر عامل جمعیت هلال احمر تهران ، از آموزش افراد به خصوص نوجوانان با بهره‌ گیری از مصدومان چهارشنبه سوری سال‌های پیش با عنوان " سلامت و مهرورزی " در چادرهای هلال احمر پایتخت خبر داد .

"منتظر شبر " افزود: در این چادرها که با حضور کارشناسان جمعیت هلال احمر ، نیروی انتظامی و در نهایت افرادی که در سال‌های گذشته در این ایام دچار سانحه شدند ، آموزش‌های لازم برای پیشگیری به افراد مختلف به خصوص نوجوانان و جوانان برای جلوگیری از رفتارهای پرخطر در ایام چهارشنبه سوری ارائه می‌شود.

 

شبر با اشاره به ارزیابی مناطق پرخطر پایتخت و ارائه برنامه‌های آموزشی در مدارس این مناطق با اعزام کارشناسان جمعیت هلال‌ احمر ، نیروی انتظامی و همچنین آتش‌نشانی ، تصریح کرد: تاکنون بیش از 10 هزار بروشور در زمینه پیشگیری از رفتارهای پرخطر بین افراد توزیع شده است و این روند تا پایان ایام چهارشنبه سوری ادامه خواهد داشت.

 

برپایی 200 پایگاه مروجان سلامت مهرورزی برای پیشگیری از رفتارهای پرخطر چهارشنبه سوری


رئیس سازمان داوطلبان جمعیت هلال‌احمر از برپایی  ۲۰۰ پایگاه ثابت و سیار با عنوان مروجان سلامت مهرورزی برای پیشگیری از رفتارهای پرخطر پایان سال (چهارشنبه سوری) نخستین‌بار در 9 استان کشور خبر داد.

خانم "فرحناز رافــع" گفت: این پایگاه‌های ثابت و سیار در آذربایجان غربی و شرقی، اردبیل، اصفهان، تهران، خوزستان، خراسان رضوی، فارس و کرمانشاه برپا می‌شود و تا دوشنبه هفته آتی نیز ادامه دارد.

 

وی افزود: در این چادرها به افراد آموزش‌های پیشگیری از رفتارهای پرخطر پایان سال (چهارشنبه سوری) ارائه می‌شود.

  

چهارشنبه سوری ، بدعتی در تاریخ کهن ایران


در خصوص پیدایش جشن چهارشنبه سوری برخی محققان معتقدند این جشن یادگار و بازمانده از داستان گذشتن سیاووش از آتش است که طبق یک رسم کهن برای اثبات بی گناهی مرسوم بوده است و به نام وزنگه یعنی آزمایش ایزدی اجرا می شده است. در این داستان سیاووش برای اثبات بی گناهی و پاکدامنی خود ، چهارشنبه پایانی سال 1013 پیش از میلاد ، از میان خرمن آتش با اسبش به سلامت می گذرد و هرساله در چنین روزی ، یعنی آخرین شب چهارشنبه سال ، مردم برای دفاع از عفت و پاکدامنی سیاووش از آتش می گذشتند.

 

پس از ورود اسلام و سلطه اعراب به ایران ، این جشن به نام چهارشنبه سوری معروف شد و روزی مشخص برای آن در نظر گرفته شد . یکی از علل مطرح در این زمینه ، منحوس بودن چهارشنبه در نزد اعراب است و مهم تر اینکه اصلا در تقویم ایرانیان ، روزی به اسم چهارشنبه وجود نداشته است.

 

اهمیت این جشن

 

جشن سوری یادآور گوشه ای از تاریخ کهن این آب و خاک است. در کتاب بخارا آمده است منصور بن نوح ، از شاهان سامانی ، در نیمه نخست سده چهارم هجری ، این جشن را برگزار می کند که سبب آتش سوزی در قصر او نیز می شود. جای خوشبختی است که ما ایرانیان با گذشت این همه سال، جشن سوری را هر ساله به شکل ها و گونه های مختلف و ادغام شده در فرهنگی ایرانی اسلامی برگزار می کنیم، درحالی که شواهد نشان از رو به فراموشی رفتن اصل این جشن مفرح و بزرگ دارد ؛ تحریفی که جشن سوری را به جشنواره ای جدید اما بی ریشه تبدیل کرده است.

 

در گذشته های نه چندان دور و پس از ورود اسلام به ایران ، مردم برای هماهنگ کردن فرهنگ با اعتقادهای دینی شان و برای رونق بخشیدن به این آداب و رسوم زیبا ، مراسمی تفریحی به آن الحاق کرده اند و آن را بنا بر گویش خود به نام های مختلفی چون گول چارشمبه (اردبیل)، گوله گوله چارشمبه (گیلان)، کوله چووارشمبه (کردستان)، چووارشمبه کولی (قروه ، نزدیک سنندج)، و چارشمبه سرخی (اصفهان) می نامیدند.

 

مراسم و سنت های چهارشنبه سوری در شهرهای مختلف ایران

 

از سنت های زیبا و الحاق شده به جشن سوری در استان های آذری زبان می توان به پاشیدن گلاب به روی هم به نیت داشتن زندگی سعادت بار در استان آذربایجان شرقی، انجام دید و بازدید از مسن ترین فرد فامیل در آذربایجان غربی، اجرای مسابقه اسب سواری و پرش اسب از روی آتش در اردبیل اشاره کرد که هر سه مورد ریشه در باورهای دینی ما در صله رحم، توجه به ورزش اسب سواری و خوشبو و متبرک شدن با گلاب محمدی دارد.

 

مردمان جنوب ایران، مردمان آب های نیلگون خلیج فارس و بنادر جنوبی پس از پریدن از روی آتش، با قایق از روی آب می گذرند تا زلالی و برکت مهریه دختر پیامبر، بیماری ها را از زندگی آنها بشوید و با اجرای جشن کوزه اندازی و شکستن کوزه نــو، بلا و مصیبت را شکست خورده از خانه بیرون می کنند.

 

در خراسان نیز بانوان در این شب رشته پلو، عدس پلو، زرشک پلو و ماش پلو پخته و آن را بین افراد فامیل و فقرا، نزدیکان و همسایگان تقسیم می کنند تا سنت الدار و ثم الجار و رسیدگی به فقرا را رعایت کنند.

 

مردم ادب دوست فارس در شیراز هم برای گشودن بخت دختران در شب چهارشنبه سوری به سعدیه می روند و از آب استخر سعدیه بر سر و روی دختران می ریزند که این نشان از توجه اسلام به ازدواج در میان جوانان دارد و سپس برای روا شدن حاجاتشان ، زیر منبر مسجد جامع شهر ، دعا می خوانند و پس از دعا خواندن ، حلوا و آش می پزند .

 

در غرب ایران ، جوانان غیور کردستان پس از جشن و پایکوبی ، شال اندازی می کنند. عده ای از جوانان ، بالای پشت بام خانه ها و کنار درها و پنجره های همسایگان می روند و با خواندن سرود و تصنیف ، از دریچه ای ، شال را آویزان می کنند. اهل خانه هدیه ای را به شال می بندند که معمولا سکه ، تخم مرغ، شاخه نبات، کله قند، جوراب یا نخودچی و کشمش است. این حرکت نیز نشان از توجه اسلام به مهربانی و هدیه دادن به یکدیگر دارد.

 

ساکنان مرکزی در این شب برای آمرزش اموات ، مقداری خرما یا شکر پنیر تهیه می کنند، و یا حلوا درست می کنند و سر گذر می ایستند و به عابران تعارف می کنند. هر رهگذر یک دانه بر می دارد و قبل از خوردن، برای آمرزش اموات خیرات دهنده، حمد و سوره ای می خواند و سپس خوراکی را می خورد. حال دیدیم که چگونه این فرهنگ زیبا با آداب و رسوم اسلامی رنگ ملی- دینی به خود گرفت.

 

مردمان کرمان نیز با پختن آش چهارشنبه سوری و فراهم کردن مقدمات آش با ذکر نام خدا و فرستادن صلوات این روز را جشن می گرفتند بانوان هنگام پاک کردن حبوبات، سوره توحید را که نشان از یکتاپرستی دارد تلاوت می کردند و به این صورت غذای خود را به نام خدا و رسولش متبرک می کردند.

 

در این میان حرکات بسیار زیبا و شادی آوری که هیچ گونه خطر جسمی و روحی برای شرکت کنندگان در این جشن نداشت اجرا می شد. حرکات نمایشی که بیشتر جوانان اجراکننده آن بودند. حرکاتی مانند گرفتن فال که زیباترین آنها به نام فال چهارشنبو در کرمان صورت می گرفته است. فال کوزه میان مردم ارامنه، فال گوش ایستادن که در بیشتر نقاط ایران اجرا می شده است به این صورت که در گوشه ای دنج می ایستادند نیت می کردند و اولین حرفی که از رهگذران می شنیدند جواب نیتشان می شد.

 

جشن کوزه اندازی هم خالی از لطف نبود. کوزه های قدیمی و شکسته را از پنجره بیرون می انداختند تا کهنگی و روزمرگی زدگی از زندگی شان دور شود و با نو کردن کوزه شادابی و طراوت جایگزین شود همانطور که ما امروز با نو کردن وسایل خانه و خانه تکانی آخر سال طراوت را به خانه های خود می آوریم.

 

قاشق زنی یکی دیگر از حرکات مفرح میان جوانان بوده است. در این مراسم دختران و پسران جوان چادری بر سر و روی خود می کشند تا شناخته نشوند و به در خانه دوستان و همسایگان خود می روند. صاحبخانه از صدای قاشق هایی که به کاسه ها می خورد به در خانه آمده و به کاسه های آنها آجیل چهارشنبه سوری، شیرینی، شکلات، نقل و حتی پول می ریزد.

 

افسوس که همه این آداب رسوم، فراموش شده

 

افسوس که امروزه فرهنگ زیبای جشن سوری ما ایرانیان به بدعتی توجیه نشدنی تبدیل شده است بدعتی که نتیجه آن از بین رفتن جوانی و زیبایی و حتی حق حیات انسان هاست. در زمانه ما آتش را به معنای نور و هدایت پاس نمی داریم. ما دشمنان این عنصر طبیعت هستیم با او می جنگیم و سر به سرش می گذاریم در حالی که همچنان با یک زبانه تیزش می تواند ما را در نوردد. مراسم جشن سوری ما در عصر فناوری با جهالتی وصف نشدنی همراه است که مناظری دهشتناک و وقایعی خطرناک و صحنه هایی دردناک را در پی دارد ؛ به طوری که می توان گفت: ما برای خود ، چهارشنبه سوری ِ صوری و چهارشنبه سوزی را رقم زده ایم.

 

بله در آن ایام ، اگر کاری مشابه با حرکات مفتضحانه امروزه ما صورت می گرفت ، پریدن از روی آتش بود. آتشی که با گر گرفتن خس و خاشاک به مدت کوتاهی افروخته می شد و زردی چهره شرکت کنندگان در جشن را گرفته و سرخی و زیبایی خود را به آنها هدیه می داد. آتشی که نه صدای مهیبی داشت و نه افروختگی اژدها مسلکی که همه چیز از سلامتی و آسایش و امنیت را ببلعد. 

 

آتشی که نه صدای مهیبی داشت که جنین مادر بارداری از بین برود و آن زمان صدای اسپند در آتش و بوی عود فضای جشن را آهنگین و معطر می کرد و امروزه صدای ترقه و بمب های صوتی و آتش زا با بوی باروت ، فضای خیابان ها را آلوده می کند. باید به این افراد که این گونه پایکوبی می کنند ، گفت : مگر مرگ آداب و رسوم هم پایکوبی دارد؟ 

منبع :پورتال خبری البرز
نظرات ارسالی:
 
مشارکت در بحث:
نام:
ایمیل:
متن پیام:
کد امنیتی:


درباره ما
جستجو
پیوندها
عضویت
ورود


RSS
آب و هوا



تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به پورتال خبری البرز می باشد و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
البرز به هیچ ارگان ،دسته ، حذب و گروهی وابسته نیست

Copyright alborznews©2010 . All Rights Reserved