در زمان کودکی پدرومادرهای امروزی، داشتن یک دوچرخه یا اتاق خصوصی از بزرگ ترین خواسته های فرزندان از والدین بود ولی امروز با وجودی که اوضاع اقتصادی در هیچ جای دنیا چندان تعریفی ندارد، والدین به جای آموزش ساختن با امکانات موجود به فرزندان تلاش می کنند تمام خواسته های فرزندان شان را تامین کنند...

همه گیر شدن مصرف برخی کالاها، تقلید و چشم و هم چشمی نیز از سوی دیگر به زیاده خواهی های فرزندان دامن می زند. تولیدکنندگان انواع و اقسام کالاهای دیجیتال این روزها به جز جلب مشتری جوان و بزرگسال، بازار فروش خود را میان خردسالان و کودکان هم گسترش داده اند. بازار این محصولات میان بچه ها در حالی پررونق می شود که بسیاری از والدین قدرت خرید ساده ترین وسایل ارتباط جمعی را هم ندارند و معضلات ریز و درشت پشت صفحه های رنگی این ابزارهای پرطرفدار، معمولا بر خانواده ها پوشیده است. این هفته نگاهی داریم به فواید و زیان های کالاهای دیجیتال برای کودکان.

● ۴ نکته درباره تلفن همراه

▪ خردسالان و دبیرستانی ها: کودکی را که تلفن همراه دارد، می توان هر جا که باشد، پیدا کرد اما معمولا خردسالان و دبستانی ها به تنهایی جایی نمی روند که بخواهید نگران آنها شوید. داشتن تلفن همراه در این سن، بیشتر از مزیت می تواند منشاء بروز مشکلات متنوع باشد و مهم ترین پبامد منفی، از دست رفتن تمرکز کودک است. کودک هرجا که هست، مرتب می خواهد گوشی را دستش بگیرد و از آن استفاده کند؛ ابتدا در حد بازی و بررسی فهرست های گوشی و بعد که این سرگرمی برایش عادی شد، مانند بزرگ ترها مرتب گوشی اش را برای برقراری ارتباط با دیگران به کار خواهد برد و تماس های بی دلیل با هم کلاسی ها یا همسن و سال هایی که شما اصلا نمی شناسید، شروع می شود.

▪ نوجوانان: نوجوانان در این سن با حقیقت بلوغ و پیامدهای آن تازه آشنا شده اند و استقلال طلبی بخشی از طبیعت آنهاست. تلفن همراه در زمان هایی که نوجوان در خانه حضور ندارد برای آگاهی از وضعیت او خوب است، اما همین گوشی می تواند راهی برای آشنایی با دوستان نامناسب و پیوند عاطفی پوچ با آنها باشد.

▪ سن مناسب: هیچ متخصصی سن خاصی را برای تهیه تلفن همراه، مشخص نکرده است و این محدوده سنی به ویژگی های شخصیتی کودک، التزام و شرایط موجود و اطمینان والدین بستگی دارد.

▪ برخورد مناسب والدین: با فرزندتان صحبت کنید و بپرسید که چرا به تلفن همراه نیاز دارد. به جای پرسش هایی که جواب آن بله یا خیر است، سوال هایی بپرسید که بتواند در جواب آنها درددل خود را بگوید و شما بعد از گوش دادن به آنها بگویید: «پس این طور که من فهمیدم، تلفن همراه را برای ... می خواهی» و بعد از شنیدن ادامه صحبت های او ادامه دهید: «اگر به تلفن همراه احتیاج داری و دوست هایت هم تلفن همراه دارند، برای ما هم خوب است چون باعث می شود ما هم هر وقت با تو کار داشتیم، راحت تر بتوانیم به تو دسترسی داشته باشیم. سعی می کنم آن را برایت تهیه کنم». از اینجا می توانید ادامه بحث را به سمتی که گرایش تربیتی تان است، بکشانید. معمولا هر والدی فرزندش را بهتر از هر کسی می شناسد، اما با وجود این، احتیاط شرط عقل است و اندکی لغزش در این سال های حساس عمر کودک و نوجوان مسیر زندگی آنها را به کلی عوض می کند. اگر بنا به شرایطی که فرزندتان دارد، احساس می کنید خریدن تلفن همراه برای او اشکالی ندارد، بهتر است این وسیله را به عنوان پاداشی در ازای اصلاح یک رفتار، موفقیت تحصیلی یا ورزشی به او بدهید. برای پیشگیری از پیامدهای منفی داشتن این وسیله، بهتر است قبل از خرید آن، شرایطی را برای فرزندتان تعیین کنید ازجمله سقف ریالی تماس ها، زمان استفاده و افراد مورد ارتباط.

● ۶ نکته درباره لپ تاپ و تبلت

استفاده از رایانه برای بچه های نسل امروز اجتناب ناپذیر است؛ اینکه هر خانواده یک رایانه تهیه کند، دور از ذهن نیست اما لپ تاپ یا تبلت به راحتی قابل جابه جا کردن هستند و والدین چندان نمی توانند کنترل لازم را بر فرزندشان داشته باشند.

▪ صرفه اقتصادی: بچه ها از لپ تاپ بیشتر برای بازی استفاده می کنند و امکان اینکه صفحه کلید، سی دی درایو یا کارت گرافیکی آن را خراب کنند، زیاد است بنابراین به صرفه است که یک رایانه معمولی بخرید تا اگر قسمتی از آن خراب شد، بتوانید راحت آن را عوض کنید.

▪ طراحی جمع و جور: لپ تاپ و تبلت بسیار کوچک اند و بدنه های خوش رنگی هم دارند بنابراین کودکان و نوجوانان این دستگاه ها را ترجیح می دهند.

▪ استفاده های آموزشی: نباید کاملا دیدتان منفی باشد. در غیر این صورت حتی نمی توانید یک چوب کبریت دست فرزندتان بدهید. بهتر است از همان ابتدایی ترین سال های زندگی، با فراهم کردن زمینه و علاقه یادگیری در فرزندتان، او را طوری تربیت کنید که خودش بخواهد از هر فرصتی برای یادگیری استفاده کند. می توانید با نشان دادن سایت های آموزشی، بازی های آموزشی یا سایت هایی که به فعالیت های همسالان او مربوط می شود، فرزند را از ورود به فضاها و جهت های نامناسب دور نگه دارید. قرار بگذارید هر روز در مورد یک موضوع به خصوص در اینترنت جستجو کنید و در ساعت مشخصی یافته های جدیدتان را به هم نشان دهید.

▪ لپ تاپ بخریم یا تبلت: تبلت برای کسانی مناسب است که در جایی ساکن نیستند و برایشان دشوار است نوت بوک و لپ تاپ را جابه جا کنند. البته قیمت تبلت از لپ تاپ ارزان تر است اما اگر فرزند بازیگوش شما آن را بیندازد، معمولا تعمیرشدنی نیست. اما اگر قدرت مالی دارید، می توانید به عنوان پاداش این وسیله را برای فرزندتان تهیه کنید.

▪ ارتباطات تحت کنترل: رایانه هر اندازه ای که داشته باشد، می تواند به اینترنت متصل شود و فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان که تجربه های اجتماعی بسیار اندکی دارند، پرخطر است. پس نوع رایانه ای که برای فرزندتان تهیه می کنید، مهم نیست، فقط باید برای اتصال به اینترنت زمان های مشخصی را تعیین کنید و در این زمان ها فرزندتان را با لطافت و هوشمندانه زیر نظر بگیرید. می توانید با برنامه های مخصوص وب سایت های مجازی را برای فرزندتان تعیین کنید.

▪ محدوده زمانی: حتما در طول روز زمانی مشخص را برای کودک تعیین کنید و اجازه دهید فقط در همان زمان با رایانه کار کند. به این ترتیب هم برنامه ریزی را به او آموخته اید و هم از پیامدهای ناشی از استفاده بدون مراقبت کاسته اید.